Κατευθύνσεις και αρχιτεκτονική του ΕΣΠΑ 2014-2020

Στην πρόταση που έκανε το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχετικά με το νέο ΕΣΠΑ, αναφέρθηκαν οι κατευθύνσεις και η αρχιτεκτονική του ΕΣΠΑ 2014-2020.

Ο σχεδιασμός του νέου Εσπα 2014-2020 στηρίχθηκε σε δύο αναπτυξιακές μελέτες, μία εξειδικευμένη στο ΕΣΠΑ από την εταιρεία McKinsey και μία γενικότερη από το ΙΟΒΕ.

Ο βασικός στόχος της πρότασης για το νέο ΕΣΠΑ είναι η ανάκαμψη της Ελληνικής οικονομίας.Προτείνεται ένα ΕΣΠΑ με προστιθέμενη αξία, το οποίο θα είναι καινοτόμο επί της ουσίας και απλό στην αρχιτεκτονική του.

Οι πόροι του ΕΣΠΑ θα διατεθούν όσο πιο αποδοτικά για:

• τον τομέα της κοινωνικής συνοχής, μέσω των κονδυλίων που κατευθύνονται σε δράσεις για κοινωνικούς σκοπούς.
• την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας, στηρίζοντας επενδύσεις με προστιθέμενη αξία οι οποίες θα έχουν και πολλαπλασιαστικά οφέλη στην ανάπτυξη και αύξηση θέσεων εργασίας.

Γενικότερα, το νέο ΕΣΠΑ ενσωματώνει τις εθνικές προτεραιότητες σ’ ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό αναπτυξιακό πλαίσιο το οποίο λαμβάνει υπ” όψιν του τ’ ακόλουθα στοιχεία:

1) Την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας μέσω της δημιουργίας βιώσιμων θέσεων εργασίας σε κλάδους που παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα.

2) Την αντιμετώπιση της κρίσης

3) Τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Δημόσιας Διοίκησης

4) Την ολοκλήρωση βασικών υποδομών και μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα έγκρισης, η Ε.Ε θα δώσει την τελική έγκριση στο τέλος Φεβρουαρίου 2014, ενώ στο τέλος του πρώτου εξαμήνου 2014 θα γίνει και η έγκριση των προγραμμάτων.

Το νέο ΕΣΠΑ θα χωριστεί σε τέσσερα εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα:

Το πρώτο πρόγραμμα θα απορροφήσει το 25% του προϋπολογισμού του ΕΣΠΑ, με στόχο την ανταγωνιστικότητα  την Καινοτομία και την επιχειρηματικότητα των επιχειρήσεων σε τομείς σχετικούς με έρευνα,τεχνολογία, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.

Το δεύτερο πρόγραμμα αφορά στον εκσυγχρονισμό του Δημοσίου και θα διατεθούν κονδύλια μόλις 3%.

Το τρίτο πρόγραμμα θα απορροφήσει το 24% των κονδυλίων αφορά στην επιχειρηματικότητα σε σχέση με το περιβάλλον και τις μεταφορές και θα καλυφθούν οι ανάγκες εξελισσόμενων έργων και νέων είτε για υποδομές είτε σε περιβαλλοντικά έργα με βάση τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.

Τέταρτον, η κατάρτιση, εκπαίδευση και απασχόληση παίρνουν το 13% των πόρων, αλλά στον συγκεκριμένο τομέα θα διατεθεί σημαντικό κονδύλι και μέσω των Περιφερειών.

Μέσω του νέου ΕΣΠΑ θα γίνει μια προσπάθεια για να κατανεμηθούν οι πόροι χρονικά όσο πιο σύντομα γίνεται, δηλαδή το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων να διατεθεί στα έτη 2014-2015.

Το 35% που υπολείπεται θα προωθηθεί στις περιφέρειες, ενώ σημειώνεται σε σχέση με τους στόχους, ότι διπλασιάζονται οι δαπάνες για την καινοτομία και δίνεται βάρος στην εξωστρέφεια της ελληνικής επιχειρηματικότητας.

Τομείς προτεραιότητας για το πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα, Καινοτομία και την επιχειρηματικότητα”:

– Τουρισμός και ειδικότερες μορφές τουρισμού (π.χ Τουρισμός υγείας), σε συνεννοήση με το ΣΕΤΕ και το Υπουργείο Τουρισμού.

– Αγροτοδιατροφικός τομέας.

– Logistics.

– Περιβαλλοντική βιομηχανία (eco business).

– Ο τομέας της υγείας, είτε με την έννοια της βιοτεχνολογίας, είτε με την έννοια των generics φαρμάκων.

– Παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας.

– Τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών.

– Δημιουργικές βιομηχανίες που αφορούν σε τομείς όπως είναι το ελληνικό design.

– Επιμέρους κλάδοι οι οποίοι αν και δεν αναφέρονται συγκεκριμένα, μπορούν να ενταχθούν στο νέο ΕΣΠΑ αν ακολουθούν την λογική του προγράμματος π.χ πρόκειται για μια εξαγωγική επιχείρηση.

Στο πρόγραμμα που αφορά τον εκσυγχρονισμό του κράτους τομείς προτεραιότητας είναι η αντιμετώπιση σε προβλήματα οργάνωσης, διαχείρισης και ελέγχου στη Δημόσια Διοίκηση για την βελτίωση τομέων όπως:

– Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση

– Αναδιοργάνωση δομών και λειτουργίας,

– Εκσυγχρονισμός της Δικαιοσύνης

– Δράσεις διαχείρισης της μετανάστευσης.

– Αναβάθμιση των ικανοτήτων των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού.

– Αναδιοργάνωση των Υπηρεσιών υγείας.

Το τρίτο πρόγραμμα, το “Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλοντος και Μεταφορών” έχει ως προτεραιότητα την ολοκλήρωση βασικών υποδομών όπως:

Ολοκλήρωση του διευρωπαϊκού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου.

Η επέκταση του μετρό της Αθήνας

Η κατασκευή του μετρό της Θεσσαλονίκης

Η προώθηση λιμενικών έργων και έργων αεροδρομίων.

Η διαχείριση αποβλήτων.

Τέλος, στα προγράμματα που αφορούν στις Περιφέρειες, κάθε Περιφέρεια θα έχει το δικό της πρόγραμμα.

Άρα κάθε Περιφέρεια θα μπορεί να κάνει έργα τεχνικά, έργα που αφορούν στον τομέα της επιχειρηματικότητας, έργα του Κοινωνικού Ταμείου και έργα αγροτικής ανάπτυξης.

Οι 13 Ελληνικές Περιφέρειες στη νέα προγραμματική περίοδο θα διαχειριστούν το 35% των πόρων του ΕΣΠΑ σε σχέση με το 22% του ΕΣΠΑ που διαχειρίζονταν έως τώρα. Επίσης παρά τη συνολική μείωση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ, όλες οι Περιφέρειες θα έχουν να διαχειριστούν περισσότερα κονδύλια, τουλάχιστον κατά 15% σε σχέση με το τωρινό πρόγραμμα.

Για την παρακολούθηση της υλοποίησης των έργων και δράσεων στα πλαίσια των εθνικών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, θα δημιουργηθεί σε κάθε Υπουργείο μία επιτελική μονάδα ΕΣΠΑ.

Η μετάβαση από το σημερινό ΕΣΠΑ 2007-2013 στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020 θα γίνει απολύτως ομαλά, αναφέρει το υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας.

Οι δαπάνες θα είναι επιλέξιμες στο νέο ΕΣΠΑ 2014-2020, εφ’ όσον έχουν πραγματοποιηθεί και πληρωθεί μετά την 1/1/2014, ανεξαρτήτως του χρόνου εγκρίσεως των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Μόνη προϋπόθεση, είναι η ένταξή τους ,στη συνέχεια, με βάση τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Δηλαδή να πρόκειται για δαπάνες συμβατές με τους στόχους και τα προγράμματα του νέου ΕΣΠΑ.